Het belang van een goede wasroutine

‘Mijn luiers stinken naar natte hond.’

‘Als ik de luieremmer open doe, springen de tranen in mijn ogen.’

‘Mijn kindje heeft nare rode uitslag.’

‘Mijn luiers zijn van het ene op het andere moment ineens totaal versleten.’

Het zijn een aantal opmerkingen die we regelmatig horen en vaak een signaal blijken te zijn voor luiers met een vuilopbouw.

Over het wassen van herbruikbare luiers veranderen de meningen vaak en het advies wisselt ook nu nog steeds per verkoper, leverancier en zelfs per land. Een aantal jaar geleden was het standaard advies om zo min mogelijk wasmiddel te gebruiken. Liefst maar een kwart van de aanbevolen hoeveelheid. Want je wilde immers geen opbouw van zeepresten in je luiers. Tegenwoordig is dat advies gelukkig achterhaald. Want wat je nog minder graag wilt dan een zeepopbouw, is een opbouw van oude urineresten.

Oude zeepresten of urineresten?

Luiers met problemen zoals stank, uitslag, verminderde absorptie of versnelde slijtage hebben ofwel last van opgebouwde zeepresten ofwel van opgebouwd vuil (veelal urine resten). Het eerste komt nauwelijks voor, het tweede is vaker aan de orde. Je kunt vrij eenvoudig zien of er mogelijk sprake is van een zeepopbouw. Neem een paar wasbare billendoekjes, of als je die niet gebruikt een luier, en doe deze in een bakje met water. Wordt dat water zepig/soppig, dan zit er nog zeep in de doekjes of in de luier. Vaak gebruik je dan (veel) teveel zeep, of spoelt je machine niet genoeg water door de luiers. Zie je geen overtollig zeep, zijn er aanwijzingen dat er iets aan je wasroutine niet optimaal is en heb je stinkende luiers die in het ergste geval ook nog uitslag veroorzaken, dan kun je er vanuit gaan dat de luiers een opbouw van oude urineresten hebben.

Oude urineresten die zich opbouwen binnenin de luier zijn een bron van ellende. Urine is zeer bijtend en kan de stof van je luier letterlijk wegvreten. Zodra de oude urineresten in aanraking komen met verse urine, omdat je kindje plast, komt er vaak een behoorlijke ammoniakgeur vrij als reactie. Bovendien gaan vervuilde luiers minder vocht opnemen, waardoor je eerder lekkage ervaart. En tot overmaat van ramp kan je kindje lelijke uitslag krijgen van luiers die niet goed schoon zijn. Deze felrode en vaak pijnlijke uitslag wordt ook wel ‘ammonia burn’ genoemd.

Goede wasroutine

Luiers zijn zwaar bevuild. Er is maar weinig was die viezer is dan de luierwas. Niet alleen omdat er plas en poep in zit, ook omdat luiers vaak uit meerdere lagen bestaan. Een grondige reiniging, ook van de binnenste lagen, is heel belangrijk. Hoewel vuilopbouw een groot probleem kan zijn, is het wel makkelijk te voorkomen of op te lossen. Een goede wasroutine is het simpele antwoord.

Was luiers altijd met in je achterhoofd het feit dat het om zwaar vervuilde was gaat. De wasroutine voor wasbare luiers bestaat altijd uit twee stappen. Een relatief korte koude was, ook wel de voorwas genoemd. En een langere 60 graden was. Beide wassen moeten los van elkaar worden gezien. De voorwas moet een complete was zijn, met wasmiddel en met spoelen, centrifugeren en afpompen.

Doe de trommel zo vol mogelijk, maar in ieder geval voor tenminste ¾ vol. Een wasmachine zit niet snel te vol. Als je hand nog plat op het wasgoed past, is het goed. Lukt het je niet om een volle trommel te maken met alleen luiers, voeg dan na de voorwas anders wasgoed toe dat op 60 graden gewassen kan worden. Als je de wasmachine te leeg aanzet, kunnen de luiers minder goed langs elkaar wrijven waardoor ze minder goed schoon worden.

• Begin met een koude voorwas. Door de lage temperatuur krijgen vlekken minder kans zich vast te zetten. Gebruik bij deze koude was een hoeveelheid wasmiddel voor licht vervuilde was. Een wasmiddelverpakking heeft vrijwel altijd een doseringstabel of formule op de verpakking staan. Zorg dat de wasmachine na deze voorwas goed centrifugeert en het water afpompt. Een voorwas duurt idealiter tussen de 15 en 30 minuten.
• Draai daarna een hoofdwas op 60 graden. Op 40 graden was je de luiers niet hygiënisch schoon en bacteriën en schimmels overleven een 40 graden wasbeurt met gemak. Bij de hoofdwas doseer je wasmiddel voor zwaar bevuilde was. De hoofdwas duurt idealiter 2 uur of iets langer. Gebruik niet de Eco optie (die gebruikt vaak zeer weinig water), maar gebruik ook niet de extra spoelen optie. Daarmee was je vaak alleen maar extra kalk in je luiers.

De dosering van het wasmiddel

De dosering van het wasmiddel komt vrij nauw en vaak gaat het hier mis. Op de verpakking van je wasmiddel moet altijd een aanwijzing staan voor de aanbevolen dosering. Bij de ene verpakking is dat wat uitgebreider dan bij de andere verpakking.

Hieronder een voorbeeld voor het wasmiddel Ariel Sensitive.

De druppels op bovenstaande afbeelding geven aan of het om licht vervuilde (1 druppel), gemiddeld vervuilde (2 druppels) of zwaar vervuilde (3 druppels) was gaat. Bij de dosering van het wasmiddel is naast de vuilheid van de was, ook de waterhardheid (hier aangegeven met het * voor zacht en gemiddeld water en ** voor hard water) en de grootte van je wasmachine (te zien aan de kg range in bovenstaande afbeelding) van belang. De waterhardheid voor jouw woonplaats kun je vrij makkelijk op Google opzoeken. Ook het waterleidingbedrijf kan jou deze informatie verstrekken. De grootte van je wasmachine trommel staat vaak op de machine zelf en anders in het boekje.

Stel dat je een grote wasmachine hebt van 9 kg en je hebt gemiddeld hard water (wordt in dit schema aangegeven met *), dan moet je bij de voorwas 110 ml doseren. Bij de hoofdwas moet je doseren voor zwaar bevuilde was en daar moet je dus 110+30=140 ml toevoegen. In totaal doseer je dus 250 ml wasmiddel bij één luierwas. Maar heb je hard water, dan moet je bij de voorwas 110 + 30 (want hard water, dus **) = 140 ml doseren. Bij de hoofdwas moet je dan 110 + 30 (want hard water) + 30 (want zwaar bevuild) = 170 ml doseren.

Hieronder een voorbeeld voor het wasmiddel Klok Kleur.

Stel je hebt een wasmachine van 4,5 kg en je water is hard, dan doseer je bij dit wasmiddel bij de voorwas 50 ml (want het shirtje met één vlek geeft de hoeveelheid wasmiddel voor licht vervuilde was aan). Bij de hoofdwas zou je 110 ml moeten doseren. In totaal doseer je dan 160 ml. Maar heb je een trommel van 9 kg, dan moet je beide doseringen verdubbelen en doseer je dus 320 ml voor beide wassen samen (100 ml voorwas en 220 ml hoofdwas).

Welk wasmiddel gebruik je het beste?

Kies bij voorkeur een vrij krachtig wasmiddel uit. Een wasmiddel moet in ieder geval oppervlakte actieve stoffen bevatten, een relatief laag zeepgehalte hebben (minder dan 5%) en enzymen bevatten. Je wast het beste met een kleur wasmiddel, omdat daar geen bleekmiddelen in zitten.

Enzymen?
Een aantal fabrikanten van wasbare luiers, adviseert om te wassen met een wasmiddel zonder enzymen. Enzymen tasten stof aan, maar zorgen er ook voor dat was echt goed schoon wordt. Wij raden aan om altijd met een wasmiddel met enzymen te wassen, omdat de was hier beter schoon van wordt.

Ecologisch wasmiddel?
Veel wasbare luier gebruikers zouden het liefst voor een Eco wasmiddel kiezen. Logisch! Helaas is onze ervaring dat Eco wasmiddelen in bijna alle gevallen vrij zwak zijn en wasbare luiers niet goed genoeg schoon wassen. Klok Kleur is één van de sterkere Eco wasmiddelen, maar niet zo krachtig als een regulier wasmiddel. Mocht je bewust voor een Eco wasmiddel kiezen, let dan extra goed op de dosering en doseer liever wat te ruim dan te krap. Onze voorkeur gaat uit naar een regulier wasmiddel, zoals Ariel Sensitive.

Vloeibaar of poeder?
Vloeibaar wasmiddel lost makkelijker op en laat minder makkelijk vlekken achter op kleding. Bij het wassen op lage temperatuur en/of een kort programma geeft het vaak een beter resultaat en ook vette vlekken was je makkelijker schoon met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder lost op lage temperatuur of tijdens een kort programma niet altijd goed op en er blijven soms resten zichtbaar in het bakje. Ook kan waspoeder vlekken veroorzaken op het wasgoed als het niet goed genoeg is opgelost of uitgespoeld. Daarbij heeft waspoeder een licht schurende werking, wat niet persé goed is voor het wasgoed. Microplastics laten makkelijker los wanneer synthetisch wasgoed wordt gewassen met poeder. Op hoge temperaturen is waspoeder vaak iets effectiever dan vloeibaar wasmiddel. Voor je wasmachine is een combinatie van beide wasmiddelen aan te raden. Ook is het aan te raden om regelmatig een hete was te draaien op 60 graden of hoger. Hierdoor blijven de leidingen en de trommel beter schoon.

Voor het wassen van luiers maakt de vorm van het wasmiddel niet zo uit. Let wel op dat een eventueel vloeibaar wasmiddel geen wasverzachter bevat. Soms wordt dat toegevoegd aan een vloeibaar wasmiddel. Wasverzachter legt een laagje over de vezels en vermindert het absorptievermogen van je luiers met ongeveer 30%. Wasverzachter wordt dus het beste vermeden.

Wat gebruik je beter niet tijdens de luierwas?

Vermijd wasverzachter, azijn, borax en bleekmiddelen/vlekkenverwijderaars. Deze middelen verminderen de werking van je luiers, kunnen je luiers beschadigen en/of zijn niet geschikt voor gebruik op de tere babyhuid.

Luiers strippen

Luiers strippen is een methode om ernstig vervuilde luiers weer goed schoon te krijgen. Bij een goede wasroutine is strippen niet nodig. Strippen is een zware aanslag op je luiers en moet alleen gedaan worden als het echt niet anders kan.

Heb je het vermoeden dat je luiers niet goed schoon zijn dan kun je eerst proberen om ze drie keer achter elkaar op de juiste manier te wassen, met voldoende goed wasmiddel zoals hierboven besproken. Dit is vrijwel in alle gevallen voldoende.

Werkt dat niet, dan kun je strippen overwegen. De garantie op je luiers vervalt hiermee en je luiers kunnen er van achteruit gaan. Met name elastieken overleven een stripbeurt niet altijd.

Hoe strip je luiers?

1. Je wast de luiers op de eerder beschreven manier met wasmiddel.
   
   
2. Je weekt de luiers in een badje met de volgende ingrediënten:
   
   Een halve kop wassoda (natriumcarbonaat). Dit ontvet en reinigt. Je vindt het in de supermarkt bij de was- en schoonmaakafdeling.
   Een halve kop ontkalkingsmiddel voor de was, bijvoorbeeld Calgon
   Een scheut/kopje wasmiddel
   
   Meng deze ingrediënten door elkaar in warm water en laat de luiers hier 4 tot 12 uur in weken. Het water kan verkleuren en gaan stinken. Dat komt door het opgehoopte vuil dat vrij komt. Af en toe roeren helpt om er nog meer vuil uit te krijgen. 

3. Spoel de luiers grondig door ze te wassen op een regulier wasprogramma zonder wasmiddel.
   
   
4. Was de luiers op 90 graden met je eigen wasmiddel.
   
   
5. Was de luiers op 60 graden met je eigen wasmiddel.

Er gaan ook andere stripmethodes rond op internet, die minder tot niet effectief zijn. Voorbeelden hiervan zijn het wassen zonder wasmiddel of het wassen met een vaatwasblokje. Als je luiers zonder wasmiddel wast, spoel je er dus alleen water doorheen. In Nederland bevat het water eigenlijk altijd kalk. En of dat nu veel (hard water) of weinig (zacht water) is, je spoelt dus vooral kalk in je luiers. Mochten je luiers een enorme zeepopbouw hebben, door het structureel gebruiken van veel te veel wasmiddel, dan spoel je er natuurlijk ook wat zeep uit. Maar luiers die gestript moeten worden, hebben vrijwel altijd last van een vuilopbouw door urineresten. Een opbouw van zeepresten komt nauwelijks voor. Een vaatwasblokje ontvet en reinigt, maar doet dat niet beter dan een goed gedoseerd wasmiddel dat speciaal ontwikkeld is voor het wassen van textiel. Met een enkel vaatwasblokje krijg je helaas niet je luiers ontdaan van al het opgebouwde vuil.

Het onderhoud van je wasmachine

Een schone wasmachine gaat langer mee en wast beter schoon. Zorg dus goed voor je machine! Was regelmatig een 60 graden was en wissel bij voorkeur vloeibaar wasmiddel en waspoeder af. Het is raadzaam om eens per maand een 90 graden was te draaien met lege trommel. Doe in de trommel een scheutje azijn, soda of gebruik speciaal reinigingsmiddel voor de wasmachine. Zorg dat je eerst goed de randen van de trommel en de rubbers afneemt met een doekje, om eventuele zeepresten of vuil te verwijderen. Zet daarna de machine aan en klaar is kees!

Conclusie? Alles is op te lossen!

Mocht je ooit de tranen in je ogen hebben bij het openen van de luieremmer of een enorm sterke lucht ruiken als je kindje de luier pas net aan heeft, weet dan dat het op te lossen is. Heb je los van deze tekst nog extra hulp nodig, dan mag je ons altijd benaderen.

Geschreven door Ilka, eigenaar Nappy's.nl